a

adulto mayó	sustantivo	oudere	hende grandi riba 65 aña
agènda	sustantivo	agenda	un lista ku tópiko ku ta na turno pa partisipantenan den un reunion interkambiá di idea riba dje
ahuste	sustantivo	verandering, aanpassing
akshon	sustantivo	handeling
aktividat	sustantivo	activiteit
aktividat diario	sustantivo	dagelijke bezigheden	aktividat di tur dia manera kome, bisti paña, peña kabei.
aktividat kasero	sustantivo	huiskameractiviteit	aktividat ku ta tuma lugá na kas
alimentashon	sustantivo	het voeden of het tot zich nemen van voedsel
amniocentesis	sustantivo	vruchtwaterpunctie	un tèst durante embaraso pa determiná si e yuchi ku ta bai nase por tin un òf otro defekto na su kromosonanan, manera por e ehèmpel ta e kaso ku sindrom di Down. Ta yam'é Tèst di Líkido Amniótiko (TLA) pasobra ta saka un tiki di e líkido amniótiko (awa di parimentu) for di barika di e mama ku un angua pa por hasi e èksamen médiko aki.
anda ku kliente	verbo	omgaan met klanten	atendé ku kliente
asistente	sustantivo	assistent	hende ku ta asistí òf sostené un hende komo fishi
asistente di kuido	sustantivo	zorghulp, gezinshulp, zorg-assistent	un rango den kuido pa kualifikashon na nivel 1 òf 2. E ta yuda ku trabounan doméstiko i kuida mucha chikí, hende malu, òf hende desabilitá ku ta na kama òf ku mester di yudansa na kas.
asistente doméstiko	sustantivo	helpende. hij/zij neemt huishoudelijke taken over die de cliënt niet meer zelf kan doen zoals boodschappen doen, afwassen en strijken en verzorgende taken, zoals helpen bij het opstaan, aan- en uitkleden, persoonlijke verzorging en helpen bij eten.	un rango den fishi di kuido na nivel 1. E ta yuda ku trabounan doméstiko ku un kliente no por hasi e mes mas manera hasi kompra, laba paña i tayó, strika i trabounan di kuido personal manera yudansa pa lanta for di kama, pa kome i kuido personal manera baña i bisti.
atendé kliente	verbo	de klant behandelen, voor de klant zorgen	trata kliente, okupá bo ku kliente
averiguá	verbo	onderzoeken	tuma tempu pa buska informashon tokante algu

b

benout	athetivo	benauwd	ora hende tin rosea kòrtiku, e por bira benout
bira benout	athetivo	benauwd worden
bishitante	sustantivo	bezoeker, gast
bruder	sustantivo	verpleger
buki digital	sustantivo	e-boek			e-book
buzon di karta	sustantivo	brievenbus

C

CAO	sustantivo	Collectieve Arbeidsovereenkomst	Kontrato Laboral Kolektivo
CBV	sustantivo	Curacaosche Bond van Werknemers in Verplegende en Verzorgende Instellingen	Sindikato di Trahadónan den Enfermeria i Kuido

d

deber	sustantivo	plicht
deliberá	verbo	overleggen
deliberá	verbo	bespreken, overleggen
deliberashon	sustantivo	overleg	un kòmbersashon ku bo koleganan òf ku bo superior tokante bo trabou of tokante e sentro di kuido kaminda bo ta traha
deliberashon di tim	sustantivo	werkoverleg
dependensia	sustantivo	afhankelijkheid	den bo trabou bo ta dependé hopi biaha di otronan pa bo kumpli ku bo trabou di forma adekuá, mientras ku e reseptor di kuido ta dependiente di bo. E relashonnan akí ta relashonnan di dependensia. Mester traha huntu pa logra ku tur kos ta sali bon.
derechi	sustantivo	rechten	algu ku bo tin garantisá, pa lei òf segun un kontrakt di trabou, manera por ehèmpel bo salario i un kantidat di dianan liber.
desabilidat	sustantivo	handycap
despedí	verbo	afscheid nemen	momentu ku bo tin ku stòp ku bo trabou i bai laga un kliente.
determinashon di grado di urgensia	sustantivo	urgentiebepaling	husga ta kon urgente un kaso ta
di bes en kuando	atverbio	zo nu en dan

e

emití señal	verbo	signalen afgeven	ekspresá un eful ku bo kurpa òf kara, konsiente òf inkonsientemente
empleado	sustantivo	medewerker
enfermera di bario	sustantivo	wijkverpleegkundige
enkuentro	sustantivo	bijeenkomst, wedstrijd
enkuentro edukativo	sustantivo	informatie en themabijeenkomsten

f

fia	verbo	lenen
fiamentu	sustantivo
fiamentu di artefakto	sustantivo	uitleen van bijvoorbeeld krukken en andere hulpmiddelen	pone artefakto manera krùk na disposishon di públiko ku mester di dje
fin di siman	sustantivo	weekend
fishi	sustantivo	beroep, discipline	loke bo a siña p'e
fisioterapista	sustantivo	fysiotherapeut
frizer	sustantivo

g

garoshi	sustantivo	karretje, kart, winkelwagen
garoshi di kuminda	sustantivo	koffiekar	garoshi usá den hospital òf kualke sentro di kuido pa transportá kuminda òf bibida.
grupo familiar	sustantivo	huishouden	hende ku ta biba huntu den un hogar: e grupo den kas por konsta di diferente tipo di famia manera hende soltero, un pareha kasá òf bibá ku òf sin yu, un famia ku wela i táwela, etc.
guia	verbo	begeleiden
guia	sustantivo	begeleiding, gids
guiadó	sustantivo	begeleider
guiadó di stazje	sustantivo	stagebegeleider

h

habitante	sustantivo	bewoner
habitante di kas di ansiano	sustantivo	bewoner van een verzorgingshuis voor ouderen
habitante di kas di kuido	sustantivo	bewoner van een verpleeghuis
haltura	sustantivo	hoogte
haña informashon	verbo	informatie krijgen
hardineria	sustantivo	tuincentrum
hasi seña	verbo	gebaren maken
higiénikamente	atverbio	hygienisch	traha di forma higiéniko; teniendo kuenta ku higiena; traha limpi
higiéniko	athetivo	hygienisch	teniendo kuenta ku reglanan di limpiesa
hospital	sustantivo	ziekenhuis	un instituto di kuido pa hende malu ku mester di kuido médiko òf tratamentu intensivo
hospital akadémiko	sustantivo	academisch ziekenhuis	un hospital akadémiko ta un hòspital ku ta traha huntu ku un instituto sientífiko manera un universidat. Nan ta hasi diferente investigashon den i ku e hospital. Na Kòrsou i otro islanan ABC nos no tin e tipo di hospital akí. --
hospital general	sustantivo	algemeen ziekenhuis	un hospital kaminda bo ta haña dòkter spesialisá den diferente tipo di malesa òf enfermedat.
hospital spesialisá	sustantivo	categoraal ziekenhuis	esaki ta un hospital pa persona ku ta sufri di mésun malesa. Tin por ehèmpel, hospitalnan spesial pa kemadura severo òf hòspital spesial pa hende ku tin kanser. Tin tambe hospital pa mucha. Na Kòrsou, ni otro islanan ABC, nos no tin hospital spesial. Tur ta general.
hospitalisá	verbo	opnemen	interná den un hospital
hospitalisá	athetivo	opgenomen	interná den un hòspital
hustifikashon	sustantivo	reden (waarom de zorg nodig is)	e motibu pakiko (a solisitá yudansa)
hustifikashon di kuido	sustantivo	indicatiestelling	indikashon di e grado di kuido ku un persona mester

i

informá bo mes di	verbo	op de hoogte houden, zijn van
informashon	sustantivo	informatie
instituto di kuido	sustantivo	zorginstelling
instituto di kuido general	sustantivo	algemene instelling	instansia destiná pa diferente tipo di kliente ku tin mester di hopi kuido i guia
instituto di kuido pa hende ku desabilidat múltiple	sustantivo	instelling voor mensen met een meervoudige handicap
instituto di kuido pa hende malu	sustantivo	verpleeghuis
intermediá	verbo	bemiddelen

k

kamber di personal	sustantivo	personeelsruimte	espasio reservá pa personal den un sentro di kuido òf hospital.
kambia	verbo	veranderen
kambia bo plan	verbo	je plan veranderen
kas di famia	sustantivo	gezinshuis, huishouden
kas di kuido	sustantivo	verzorgingstehuis, verpleegtehuis
kas di kuido estilo kas di famia	sustantivo	gezinsvervangend tehuis, GVT
kas di kuido pa ansiano	sustantivo	verzorgingstehuis, verpleeghuis voor ouderen
kas di kuido pa estadia kòrtiku	sustantivo	kortverblijftehuis
kas di kuido pa hende físikamente desabilitá	sustantivo	instelling voor mensen met een lichamelijke handycap	sentro di kuido kaminda habitantenan tin un hèndikèp di kurpa
kas di kuido pa mucha	sustantivo	kindertehuis
keda na altura	verbo	op de hoogte blijven, meekomen	mantené bo na altura di desaroyo i kosnan ku ta pasa den bo trabou i den komunidat tokante bo trabou
kliente di kuido	sustantivo	zorgklant	Hende ku mester di yudansa òf kuido na kas pa motibu di malesa òf kualke otro desabilidat. Por ta tambe un pashènt den hospital, un habitante di un kas di kuido òf un persona interná den un sentro pa hende ku desabilidat mental òf físiko.
kolaborá ku bo kolega	verbo	samenwerken met collega's
kolaborá ku bo superior	verbo	samenwerken met een meerdere
kolaborá ku profeshonalnan ku otro fishi	verbo	samenwerken met collega's met een ander beroep
kolaboradó atministrativo	sustantivo	administratieve medewerker
kòmbersashon formal	sustantivo	formeel gesprek
kòmbersashon informal	sustantivo	informeel gesprek
komuniká	verbo	communiceren
komunikashon	sustantivo	communicatie
kondishon di trabou	sustantivo	arbeidsvoorwaarden	Puntonan di atenshon pará den lei, ku ta konta tantu pa loke ta deber e dunadó di trabou, komo esun di un trahadó. Tur dos ta obligá pa tene nan mes na nan. Ta trata di reglanan relashoná ku pago pa trabou hasi, seguridat na trabou i gastunan pa malesa di e trahadó.
konsultá	verbo	bespreken, overleggen	deliberá, diskutí
konsultá ku bo superior	verbo	overleggen met een meerdere
kontakto ku ofisina	sustantivo	kontakt met het bureau	e ta pa momentu ku bo ta mèldu pa trabou, raportá, i indiká ku bo ta malu
kontrato laboral	sustantivo	arbeidsovereenkomst	lei ta eksigí pa kada doño di trabou sera un konvenio ku su empleadonan. Den dje ta para entre otro: oranan di trabou, ki ora ta tuma pousa, dianan di fakansi, dianan liber, ora di kuminsa i kaba trabou, suma di salario i kon ta terminá relashon di trabou.
kontrato laboral individual	sustantivo	individuele arbeidovereenkomst	un areglo entre un doño di trabou i un empleado ku por ta di durashon kòrtiku, un temporada largu òf un tempu indefiní. E trabou por ta un trabou fas òf fleksibel.
kontrato laboral kolektivo	sustantivo	collectieve arbeidsovereenkomst	palabrashonnan i areglonan den un kontrato di trabou entre diferente trahadó di e mesun profeshon i un doño di trabou
konvivensia	sustantivo	samen leven	bibamentu huntu
konvivensia den grupo chikí	sustantivo	kleine woonvormen
konvivensia den grupo grandi	sustantivo	grote woonvormen
koperá	verbo	samenwerken	traha huntu ku un hende pa logra algu
koperá ku bo kolega	verbo	samenwerken met een collega
koperá ku un kliente di kuido	verbo	samenwerken met een klant
korant	sustantivo	krant
kresementu di personalidat	sustantivo	groei van de persoonlijkheid	drechamentu di loke bo no ta satisfecho kuné na bo komportashon
kritika negativo	sustantivo	negatieve kritiek
krítika positivo	sustantivo	positieve kritiek
kualifikashon parsial	sustantivo	deelkwalificatie	Material di sbo ku huntu ta forma un tema. Tin metanan final relatá na dje (programa di lès, konosementu i abilidat ku e partisipante mester atkerí) i un programa di èksamen pa e partisipante proba su konosementu i abilidatnan.
kuidadó	sustantivo	verzorgende
kuido hubenil	sustantivo	jeugdgezondheidszorg
kuido na kas	sustantivo	thuiszorg	ta enserá tareanan doméstiko, pero tambe kuido personal, kuido pa hende malu, duna informashon i guia di salú, yudansa ora di parto, kuido di salú hubenil i pone artefakto na disposishon di un kliente di kuido.
kuido na midí	sustantivo	zorg op maat	kuido ku ta tene kuenta ku loke e hende mes por hasi.
kuido posparto	sustantivo	kraamzorg	kuido di mama ku a kaba di duna lus
kuido profeshonal	sustantivo	professionele zorg	kuido duná pa personanan ku tin esaki komo nan profeshon i ta gana nan pan di kada dia kuné.
kuido propio	sustantivo	zelfzorg	tur akshon ku ta parti di kuido personal tantu kuido preventivo komo kuido di salú manera prepará i konsumí òf apliká bo mes remedinan.
kurso	sustantivo	cursus
kurso di durashon mas largu	sustantivo	langere cursussen

l

lei laboral	sustantivo	ARBO wet	tur areglo pa trabou manera registrashon, kòntròl, mediashon, konseho, registrashon di vakatura, permit pa trabou, sakamentu buki di trabou etc. ku ta keda hasí na Ministerio Desaroyo Sosial, Labor i Bienestar.
lès klíniko	sustantivo	klinische les	un enkuentro edukativo kaminda ta splika karakterístikanan di un malesa òf ta duna informashon òf desaroyonan nobo den kuido. E inisiativa ta bin di un sentro di kuido pa duna informashon òf pa tene su empleadonan na altura, Hopi biaha e tuma lugá einan mes tambe.
lesa	verbo	lezen		leer	to read
lista di kompra	sustantivo	boodschappenlijst
lista di partisipashon	sustantivo	mededelingenlijst
literatura profeshonal	sustantivo	vakliteratuur

m

mat antislep	sustantivo	antislip mat
médiko	athetivo	medisch
meta di kas di kuido	sustantivo	doelen van verpleegtehuizen
meta di plan di kuido	sustantivo	doelen van een zorgplan
miembro di tim di maneho	sustantivo	directielid

n

notulista

sustantivo

notulist

esun ku ta notulá, resumí òf relatá loke a keda papiá i/òf disidí den un reunion.

o

opstákulo	sustantivo	knelpunt
organisashon profeshonal	sustantivo	beroepsorganisatie	un asosiashon ku ta sali na defensa di interes di empleadonan den un sektor di trabou.
outo-ayudo	sustantivo	zelfhulp, zelfredzaamheid	yuda bo kurpa, ousiliá bo mes na moda ku bo no ta dependé di otro hende.

p

página digital	sustantivo	webpagina			webpage
palabrashon	sustantivo	afspraak
palabrashon bon kla	sustantivo	duidelijke afspraken
partisipá	verbo	deelnemen, bekend maken
pasadia	sustantivo	logeeropvang
plan di akshon	sustantivo	activiteitenplan, plan van aanpak
plan di kuido	sustantivo	zorgplan
plan di trabou	sustantivo	werkplanning
plania	verbo	plannen
plania trabou	verbo	werkplanning
planifikashon di tempu	sustantivo	tijdsplanning
planifikashon di trabou	sustantivo	werkplanning
prekbòrt	sustantivo	prikbord
presidente	sustantivo	voorzitter	esun ku ta dirigí un reunion.
problema di kuido	sustantivo	zorgproobleem
profeshonal	sustantivo	deskundige, expert

r

raportá	verbo	rapporteren	Kompartí loke bo a ripará segun reglanan establesé
regla	sustantivo	regel, voorschrift
regla di seguridat	sustantivo	regels voor veiligheid	regla ku ta inkluí medida i rekurso pa evitá situashonnan peligroso na trabou manera material antislep den sala di baño òf hantskun i paña pa protehá kurpa durante trabou.
regla pa evitá tenshon i strès	sustantivo	regels om spanning en stress te voorkomen	medida pa prevení ku e trahadó ta keda konfrontá ku situashonnan kaminda e no ta traha trankil i segun su mes forsa i liheresa, sin muchu ripitishon di e mesun tipo di trabou òf han'é konfrontá ku situashon- i sirkunstansianan indeseá.
regla pa kombersashon den grupo	sustantivo	regels voor gesprekken in groepen	regla ku ta yuda bo evitá problema òf konflikto den un interkambio di trabou
regla pa trabou pisá	sustantivo	regels voor de lichamelijke belasting	eksigensianan kon mester anda ku trabou pisá na moda ku e trahadó ta evitá problemanan di salú.
regla pa traha higiénikamente	sustantivo	regels voor hygienisch werken	regla ku ta sòru pa bo traha di forma higiéniko i limpi, na moda ku bo ta evitá ku malesa i bakteria ta haña chèns di akumulá. Por ehèmpel laba man konstantemente, bisti hanskun i uza material limpi.
relato	sustantivo	verslag, rapportage	bista skirbí òf oral di bo pensamentu i konklushonnan ora bo a kaba di ehekutá segun un enkargo
repasá	verbo	doorwerken (van een hoofdstuk)
repaso	sustantivo	studiehulp
reseptor di kuido	sustantivo	zorgvrager	Hende ku mester di yudansa òf kuido na kas pa motibu di malesa òf kualke otro desabilidat. Por ta tambe un pashènt den hospital òf un habitante di un kas di kuido òf un sentro pa hende ku desabilidat mental òf físiko.
resúmen	sustantivo	samenvatting
reunion	sustantivo	vergadering
reunion di trabou	sustantivo	werkoverleg
revista	sustantivo	tijdschrift
revista profeshonal	sustantivo	vaktijdschrift

s

seis pregunta di kuido	sustantivo	de zes W's	e seis preguntanan ku un bon asistente di kuido mester tene kuenta kuné pa e traha un bon plan di trabou: esta ken ta mi kliente? kiko mi mester hasi? Unda mi tin ku hasié? Ki ora mi tin ku hasié, Dikon mi tin ku yud'é? Kon mi mester hasi mi trabou?
sektor di kuido	sustantivo	zorgsector
señal	sustantivo	signaal	Loke bo ta emití (tristesa, alegria) òf hasi (señal di krus). Tin ora e ta intenshonal i tin ora sin ku bo mes ta konsiente di dje.
señal inkonsiente	sustantivo	onbewust signaal
señal konsiente	sustantivo	bewust signaal
señal mará na kultura	sustantivo	cultuurgeboden signalen
señalá	verbo	signaleren	mèldu problema ku bo ripará den bo trabou
sentro di kuido	sustantivo	zorginstelling, zorgcentrum
sentro di kuido na kas	sustantivo	thuiszorg
sentro di kuido pa ansiano	sustantivo	verzorgingshuis
sentro di kuido pa hende malu	sustantivo	verpleegtehuis
sentro pa kemadura		brandworndencentrum
servisio di kuminda na kas	sustantivo	maaltijdservice
sindikato	sustantivo
sklerósis múltiple	sustantivo	multiple sclerosis	un malesa ku diferente tipo di keho. E ta kuminsá ku doló den pia i múskulo. Den su estado progresivo por tin diferente otro keho manera kansansio, falta di memoria, ménos eful den kurpa, ménos kontròl riba múskulo di wowo, blas i tripa i kehonan riba tereno seksual.
skucha	verbo	luisteren		escuchar	to hear
sobrekargo korporal		lichamelijke belasting	e preshon ku trabou tin riba bo kurpa, p.e. ora bo mester bùk i lanta para kada be, hisa hende òf otro kos pisá repetidamente òd karga kos di un lugá pa otro regularmente den bo trabou di tur dia.
solisitá	verbo	solliciteren
stimulá	verbo	stimuleren

S

SFZ		Stichting Federatie Zorginstellingen	Fundashon Federashon di Institutonan di Kuido
STING	sustantivo	Landelijke Beroepsvereniging Verzorging en Zorgprojecten	Asosiashon Nashonal pa Trahadó i Proyektonan den Kuido

t

ta na altura di	verbo	op de hoogte zijn van
tarea	sustantivo	opdracht
tarea di asistente di kuido	sustantivo	taken als zorghulp	loke ta bo trabounan komo asistente di kuido manera limpiesa i kuido personal di un kliente.
tarea doméstiko	sustantivo	huishoudelijke taken
tayér	sustantivo	workshop	enkuentro edukativo
telefonista	sustantivo	telefoniste
tèst di líkido amniótiko	sustantivo	vruchtwaterpunctie	un tèst durante embaraso pa determiná si e yuchi ku ta bai nase por tin un òf otro defekto na su kromosonanan, manera por e ehèmpel ta e kaso ku sindrom di Down. Ta yam'é Tèst di Líkido Amniótiko (TLA) pasobra ta saka un tiki di e líkido amniótiko (awa di parimentu) for di barika di e mama ku un angua pa por hasi e èksamen médiko aki.
tèst di sanger	sustantivo	bloedtest
tim di maneho		management team
tipo di señal	sustantivo	soorten signalen	diferente sorto di señal ku ta alertá bo ku un hende falta algu manera por ehèmpel kambio den manera di kome, kambio di beis òf kambio di komportashon.
tipo di sentro di kuido	sustantivo	soorten verpleeghuizen	tin sentro pa kuida hende ku ta malu di kurpa, hende malu mental, òf sentronan pa kuido di hende desabilitá `of hende grandi.
trabou di kas	sustantivo	huishoudelijk werk
traha higiénikamente	verbo	hygienisch werken
trahadó sosial	sustantivo	sociaal werker
traspasá	verbo	overdragen	pasa algu, por ehèmpel bo tareanan na trabou, pa otro hende.
tripel tèst	sustantivo		un tèst hasí den e di dos semester di un embaraso pa determiná si tin riesgo ku e yuchi ku ta bai nase tin disposishon pa defektonan ku ta relatá na entre otro sindrom di Down i.		triple test, triple screen, quad screening, maternal serum triple test, expanded AFP test, AFP plus test, multiple marker screening test

T

TLA

sustantivo

Tèst di Líkido Amniótiko

u

uza

verbo

gebruiken, hanteren

v

verlòf	sustantivo	verlof	dia liber pa motibunan válido manera fihá den un kontrato laboral p.e. pa mudansa, embaraso, morto i malesa.
vishon	sustantivo	visie

y

yuda kurpa	verbo	zichzelf behelpen, redden	praktiká outo-ayudo
yudament'i kurpa	sustantivo	zelfredzaamheid
yudansa boluntario	sustantivo	mantelzorg

z

zùster

sustantivo

verpleegster